Konsultacje

Biogram

Pracę na Uniwersytecie Warszawskim rozpocząłem 1 października 1985 r. Pierwszym miejscem mojego zatrudnienia była Pracownia Słownika Języka Norwida na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Od roku 1993 byłem pracownikiem Zakładu Leksykologii i Kultury Języka w Instytucie Języka Polskiego (w roku akademickim 1992/1993 byłem także wykładowcą – z ramienia UW – w Wojskowej Akademii Technicznej, w latach 1994-1997 byłem oddelegowany do Instytutu Slawistyki na Uniwersytecie Saarlandu w Niemczech), od roku 2011 pracowałem w Instytucie Dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim, obecnie (po zmianach organizacyjnych) jestem kierownikiem Katedry Języka Mediów na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW.

Jestem autorem 2 monografii naukowych (Dzieje sztuki. Leksemy i pojęcia oraz Ciemne zwierciadło. Semantyka antywartości), redaktorem i autorem znacznej części tekstów w obszernym opracowaniu zbiorowym o charakterze monograficznym (Humanizm w języku polskim), mój dorobek obejmuje także 47 artykułów i rozpraw, publikowanych w czasopismach naukowych i książkach zbiorowych (w tym 4 w językach obcych), 5 słowników autorskich (mających liczne wydania) oraz 1 redagowany, 1 podręcznik do gramatyki, 3 książki popularnonaukowe (oraz wiele innych pozycji o charakterze popularnonaukowym). Duża część mojego dorobku z ostatnich 10 lat jest związana z językiem prawnym i prawniczym oraz urzędowym, to samo dotyczy dorobku organizacyjnego (np. organizacja konferencji naukowych, redagowanie prac zbiorowych) oraz dydaktycznego (opieka nad prężnie działającym Kołem Naukowym „Lingua Iuris”, szkolenia dla instytucji państwowych). Uczestniczyłem w realizacji 5 grantów, w styczniu 2015 rozpocząłem realizację polsko-niemieckiego projektu badawczego w ramach międzynarodowej współpracy UW, dotyczącego procesów związanych ze zmianami statusu społecznego w wybranych obszarach, które zachodzą w językach zachodniosłowiańskich (na tle języka niemieckiego i angielskiego).

Byłem promotorem w 5 przewodach doktorskich zakończonych nadaniem stopnia. Pełniłem funkcję recenzenta w 8 przewodach doktorskich i jednym habilitacyjnym, byłem i jestem opiekunem prężnie działających studenckich kół naukowych na Uniwersytecie Warszawskim (jak wyżej oraz Międzywydziałowego Koła Naukowego „IKONA” tudzież Warszawskiego Koła Norwidologicznego).

Prowadziłem ożywioną działalność związaną z popularyzacją językoznawstwa oraz problematyką niepełnosprawności w języku, przede wszystkim na antenie Polskiego Radia. Za swoją działalność naukową i popularnonaukową otrzymałem wiele wyróżnień na Uniwersytecie Warszawskim (nagrody Rektora, w tym także nagroda 1. stopnia i medal UW - o ile mi wiadomo drugi w historii UW medal nadany profesorowi na wniosek studentów) oraz poza nim (Medal KEN, Srebrny Krzyż Zasługi nadany przez Prezydenta PR).

Zainteresowania badawcze

Oprócz języka mediów do moich zainteresowań badawczych należy semantyka historyczna, zwłaszcza zaś analizy zmian znaczeniowych słownictwa związanego ze światem wartości. Tej problematyki dotyczą monografie Ciemne zwierciadło. Semantyka antywartości, wydana w Warszawie w 2013 r. oraz Dzieje sztuki. Leksemy i pojęcia, a także teksty należące do opracowania monograficznego Humanizm w języku polskim. Wartości humanistyczne w polskiej leksyce i refleksji o języku i szereg rozpraw naukowych, opublikowanych w czasopismach naukowych i tomach zbiorowych. Jednym z intensywnie eksplorowanych przeze mnie działów leksyki historycznej jest słownictwo prawne i prawnicze.

Z językiem prawnym i prawniczym związane są moje publikacje w czasopismach i książkach, m.in. szereg artykułów w książkach wydanych przez Koło Naukowe „Lingua Iuris”, którego od lat jestem opiekunem (ogółem 8 pozycji książkowych), 3 rozdziały w książce Zarys metodyki pracy legislatora pod red. Andrzeja Malinowskiego. Większość publikacji, artykułów i książek redagowanych na temat języka urzędowego ma charakter popularnonaukowy, kwestie te wydają się, wszakże bardzo istotne ze względu na jakość komunikacji społecznej w Polsce; językowi urzędowemu i prawnemu poświęcony jest także zeszyt 3. „Poradnika Językowego” w 2015 r., którego jestem redaktorem naukowym.

Do zakresu moich prac badawczych należy też leksykografia. Jestem autorem i współautorem 5 słowników wyrazów obcych, w tym Wielkiego słownika wyrazów obcych, opracowanego we współautorstwie z prof. Andrzejem Markowskim. Oczywiście słowniki jako takie nie zaliczają się do opracowań naukowych, w moim przekonaniu jednak zasługują na wymienienie dlatego, że przynajmniej 2 z nich są zbudowane według nowych, wcześniej nie stosowanych w polskiej leksykografii koncepcji i doczekały się szeregu pozytywnych recenzji. W szczególności chodzi o słownik dla dzieci i młodzieży Wieża Babel, w którym stosowałem zupełnie nowy w owym czasie (1999 r.) typ definicji, podawanych w przystępnej dla młodego odbiorcy ramie, oraz przykłady użyć, nowy układ miała także struktura haseł; a także wzmiankowany wyżej Wielki słownik wyrazów obcych, którego koncepcja zakładała podawanie licznych przykładów, rozbudowanej etymologii oraz wyjaśnień normatywnych. W 2015 roku wydany został pod moją redakcją specjalistyczny słownik diachroniczny: Słownik zapomnianych wyrażeń funkcyjnych. Jestem też współredaktorem haseł w Polsko-niemieckim słownik neologizmów pod red. Andrzeja Markowskiego i Eriki Works.

Pełnione funkcje w organizacjach, towarzystwach i gremiach naukowych

Jestem członkiem kolegiów i rad redakcyjnych 3 czasopism naukowych („Poradnik Językowy” UW, organ Towarzystwa Kultury Języka; „Forum Lingwistyczne” UŚ, Wydział Filologiczny oraz „Studia Iuridica” UW, Wydział Prawa), na Uniwersytecie Warszawskim sprawowałem bardzo wiele funkcji administracyjnych i związanych z organizacją badań naukowych.